Dâhiliye (İç Hastalıkları) Uzmanı
Fitoterapi Uzmanı
Ozon Terapi Uzmanı
Dr. Rezan Gergin
GLP-1’in gücünü doğadan almak
İştah, insülin ve kilo yönetiminde yeni bir yol haritası…
Günümüzde özellikle obezite ve tip 2 diyabetle mücadelede ön plana çıkan GLP-1 (Glukagon Benzeri Peptid-1)analogları, sadece glisemik kontrol sağlamakla kalmayıp aynı zamanda iştahı baskılayarak kilo kaybını da destekliyor. Ancak yüksek maliyetleri, uzun vadeli kullanımda ortaya çıkabilen bulantı, pankreatit gibi yan etkiler ve kişiden kişiye değişen tolerans düzeyleri, doğal alternatifleri daha cazip ve sürdürülebilir kılıyor.
Peki, GLP-1 seviyelerini doğal yollarla artırmak mümkün mü? Bilim insanlarına göre evet.
Yapılan araştırmalar, bazı besinlerin, takviyelerin ve yaşam tarzı alışkanlıklarının endojen GLP-1 salınımını uyarabileceğini gösteriyor. Bu sayede doğal yollarla hem kan şekeri dengesi sağlanabiliyor hem de kilo yönetimi desteklenebiliyor.
GLP‑1 nedir ve neden bu kadar önemlidir?
GLP‑1, bağırsaklardaki L-hücrelerinden besin alımını takiben salgılanan bir inkretin hormonudur. Pankreasta insülin salgısını artırır, glukagonu baskılar, mide boşalmasını yavaşlatır ve tokluk hissi yaratır. Bu etkiler sayesinde hem tip 2 diyabetin kontrolünde hem de kilo kaybında oldukça değerlidir. Günümüzde Semaglutid gibi farmasötik GLP‑1 agonistleri de bu doğal etkileri taklit ederek kullanıma sunulmuştur.
Doğal GLP‑1 artırıcı gıdalar:
Hangi besinler öne çıkıyor?
Yüksek Proteinli Gıdalar
* Yumurta (özellikle beyazı), yağsız et, balık, baklagiller, süt ürünleri ve tofu.
* Fenilalanin, triptofan, arginin gibi amino asitler GLP-1 salınımını artırabilir.
Çözünür ve Fermente Lifler
* Yulaf, arpa, tam tahıllar, elma, armut, bezelye, enginar, havuç.
* Bu lifler bağırsakta kısa zincirli yağ asitlerine (SCFA) dönüşerek GLP-1 üretimini destekler.
* Dirençli nişasta içeren pişirilip soğutulmuş patates, yeşil muz ve baklagiller de bu etkiyi gösterir.
Sağlıklı Yağlar
* Zeytinyağı, avokado, badem, ceviz, chia, keten tohumu, somon ve sardalya.
* Özellikle oleik asit içeren tekli doymamış yağlar, GLP‑1 salınımını olumlu etkiler.
Kuruyemiş ve Tohumlar
* Badem, fındık, Antep fıstığı, ceviz gibi besinler protein, lif ve sağlıklı yağ zenginidir.
Fermente Gıdalar ve Prebiyotikler
* Yoğurt, kefir, kimchi, tempeh gibi probiyotik kaynakları.
* Hindiba kökü, soğan ve sarımsak gibi prebiyotikler bağırsak sağlığını destekleyerek GLP-1'i artırır.
Şifalı Bitki ve Baharatlar
* Zencefil, ginseng, rezveratrol, berberin, yeşil çay, tarçın ve kurkumin gibi doğal bileşenler de GLP-1 salınımında etkili olabilir.
Bitter Çikolata (%70+)
* Zengin polifenol içeriğiyle GLP-1 aktivitesine katkı sağlayabilir.
Beslenme ve Yaşam Tarzı Stratejileriyle GLP‑1 Desteği
1. Yüksek lifli, düşük glisemik indeksli öğünler: Kan şekeri dalgalanmalarını azaltır.
2. Yemek sırası önemli: Önce protein ve sebze, sonra karbonhidrat tüketmek GLP‑1 artışını destekler.
3. Yavaş yemek, uzun öğün süresi: Mide boşalmasını yavaşlatır, tokluk hissi uzar.
4. Düzenli egzersiz, uyku ve stres yönetimi: Mikrobiyotayı dengede tutarak GLP-1'i dolaylı yoldan destekler.
5. Aralıklı oruç (intermittent fasting): Hormon dengesine katkı sağlayabilir.
6. Prebiyotik ve probiyotik takviyeler: Belirli Lactobacillus ve Bifidobacterium suşları fayda sağlayabilir.
Uygulamalı 1 Günlük Menü Örneği
Kahvaltı: Haşlanmış yumurta + avokado + tam buğday ekmeği + bir avuç badem
Ara Öğün: Yoğurt + chia tohumu + yaban mersini
Öğle: Zeytinyağlı tavuk veya peynirli salata + lifli sebzeler
Ara Öğün: Elma + ceviz
Akşam: Izgara somon + buharda brokoli ve havuç + kinoa
Gece Atıştırması: 1 tatlı kaşığı bitter çikolata (%70+)
…
Doğal yol haritasıyla hormon dengenizi destekleyin.
GLP‑1’in doğal yollarla desteklenmesi, yalnızca mevcut sağlık sorunlarına çözüm sunmakla kalmaz; aynı zamanda koruyucu sağlık yaklaşımının da temelini oluşturur. Doğru besinlerle ve dengeli bir yaşam tarzıyla, hormonlarınızı desteklemek ve daha sağlıklı bir bedene ulaşmak sandığınız kadar uzak değil.
